Η ιστορία από την μεριά του Πούτιν

 
 
Μια απλή εικόνα αλλά πολύ αποκαλυπτική για τη κατάσταση στην Ουκρανία.


Réseau International (Γαλλία)
 (Προσθήκη  χάρτη)
 
Σωστά οι "Financial Times" επέμειναν την Τρίτη 4 Μαρτίου ότι η στρατιωτική επίδειξη της Ρωσίας στη Κριμαία δεν αποτελεί δεύτερο Ψυχρό Πόλεμο. Πρόκειται για την εθνική αντίδραση μιας Μεγάλης Δύναμης στις κινήσεις  μιας "άτακτης" χώρας του γειτονικού της περίγυρου. Είναι μια επιστροφή στον ρεαλισμό.

Ο ρεαλισμός στην  εξωτερική πολιτική εκφράζει, πέραν των άλλων, και τον τρόπο με τον οποίο βλέπει κανείς τα πράγματα όπως είναι. Από το 1648, όταν άρχισαν να σχηματίζονται τα εθνικά κράτη, οι μεγάλες δυνάμεις  δείχνουν αποφασιστικότητα στην προστασία εκείνων που θεωρούν ζωτικά συμφέροντα--στην αυλή τους είτε σε μακρινή αυλή. Η σφαίρα επιρροής είναι το χαρακτηριστικό κάθε μεγάλης δύναμης, δημοκρατικής ή απολυταρχικής. Είναι η ταυτότητα της κάθε μεγάλης δύναμης.

Οι Αμερικανοί, οι οποίοι κυριαρχούνται από την ιδέα της μοναδικότητας, νομίζουν ότι εξαιρούνται από τις ιστορικές τάσεις της διεθνούς πολιτικής. Καλό είναι να τους θυμίσουμε ότι πολύ πριν οι ΗΠΑ αναδυθούν σε μεγάλη δύναμη ο πρόεδρος Μονροε καθόρισε ως σφαίρα επιρροής της Αμερικής την Καραϊβική και την Κεντρική Αμερική. Όταν σήμερα σχολιαστές και πολιτικοί συναγωνίζονται σε επικρίσεις κατά της Ρωσίας  καλό θα είναι να θυμηθούν τις στρατιωτικές επεμβάσεις των ΗΠΑ στην Αιτη, Νικαράγουα, Παναμα, Γραναδα και Αγιο Δομένικο. Τίποτε το ιδιαίτερο. Έτσι γίνεται πάντοτε, αυτά συμβαίνουν στον κόσμο.

Από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την κατάρρευση της Σοβιετικής Αυτοκρατορίας μια καινούργια ορθοδοξία ξεφύτρωσε. Όπως δήλωσε κάποτε ο Μπιλ Κλίντον, δεν ισχύουν πλέον, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και του απλώματος της δημοκρατίας, "οι κυνικοί υπολογισμοί της πολιτικής της ισχύος". Η εθνική αυτοδιάθεση αντιπροσωπεύει το κύμα στο μελλον. Η διεθνής τάξη αποτελεί τον κανονα. Φθάσαμε στο  Τέλος της Ιστορίας. Νίκησε ο πρόεδρος Γουντρο Ουιλσον, έχασε ο πρίγκιπας Μετερνιχ.

Γι αυτό ο πρόεδρος Μπαρακ Ομπαμα εκφράζει πολλούς όταν επιμένει ότι η Ρωσία  βρίσκεται "σε λάθος πλευρά της Ιστορίας". Αλλά μπορεί κάνεις να υποστηρίζει τη νέα ουκρανική κυβέρνηση και να χαρακτηρίζει τον Βλαντιμιρ Πούτιν άθλιο δικτάτορα, αλλά μπορεί να πιστεύει ότι ο Πούτιν αυτό μονό που θέλει  είναι η αποκατάσταση της πατροπαράδοτης ζώνης προστασίας των συνόρων της Ρωσίας. Έτσι ή αλλιώς, είναι ο πρόεδρος μιας μεγάλης δύναμης η οποία ακόμη σκουπίζει τα τραύματα από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και είναι πολύ ενοχλημένος από την προοπτική των αμερικάνικων πυραύλων στην αυλή του. Φαντάζεστε πώς θα έβλεπε η Ουάσιγκτον μια ρωσική στρατιωτική διείσδυση στο βόρειο Μεξικό;

Για τη Ρωσία υπάρχει μια γεωπολιτική και ιστορική βάση των συμφερόντων της στις περιοχές της κεντρικής Ασίας. Στρατηγικά συμφέροντα και πατροπαράδοτα κίνητρα υπερηφάνειας κάνουν την Ουκρανία μια περίπτωση εξαιρετικής σημασίας για τη Ρωσία, από την  εποχή των  τσαρων. Ας θυμηθούμε τον Κριμαϊκό Πόλεμο του 1853-1856. Πρόσφατα, η Ουκρανία είναι ο διάδρομος της εξαγωγής αερίου στις αγορές της Δυτικής Ευρώπης. Η ναυτική βάση της στη Σεβαστουπολη φιλοξενεί τον Στόλο της Μαύρης Θάλασσας, οι ρωσικής καταγωγής πολίτες αποτελούν σχεδόν το 60% του πληθυσμού των 2 εκατομμυρίων κατοίκων της Κριμαιας--πολλοί από αυτούς υποστηρίζουν την ένωση με την  μητέρα πατρίδα.

Στην Ουκρανία μια δημοκρατικά εκλεγμένη φιλορωσική κυβέρνηση ανατράπηκε και η νέα μεταβατική, χωρίς δημοκρατική νομιμότητα την οποία υποστηρίζει η Δύση περιλαμβάνει σκληρούς εθνικιστές με πιθανούς δεσμούς με τρομοκράτες. (Ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους, πατέρας, είχε προειδοποιήσει ότι η ανεξαρτησία της Ουκρανίας ίσως εξαπολύσει έναν "εθνικισμό αυτοκτονίας"--πρόβλεψη που ισχύει και 23 χρόνια μετά).

Φυσικά, ο Πούτιν μπορεί να το παρακάνει και να ανατρέψει την κυβέρνηση στο Κιεβο. Αλλά αν είναι άνθρωπος που υπολογίζει κάθε του κίνηση, όπως λέγουν πολλοί Ρώσοι ειδικοί, και όπως έδειξε στην τελευταία του συνέντευξη τύπου (4 Μαρτίου) τότε το πιθανότερο είναι να ενθαρρύνει τους νέους ηγέτες της Ουκρανίας να επιτρέψουν τον de facto διαχωρισμό των περιοχών όπου πλειοψηφούν οι ρωσικής εθνικότητας--από την  Κριμαία στα νοτιά ως τα ανατολικά, στην βιομηχανική καρδιά της χώρας.

Αν η Δύση αγνοήσει τις ρωσικές ευαισθησίες και προχωρήσει σε μεγαλύτερη απομόνωση της Μόσχας θα διαπράξει τρέλλα. Θα προκαλέσει διόγκωση των σοβινιστικών στοιχείων στη Ρωσία που θα εκμεταλλευθούν το εθνικό τραύμα κύρους  με τρόπο πολύ επικίνδυνο για το εσωτερικό αλλά και για το εξωτερικό. Ας μη ξεχνούμε ότι έχουμε να κάνουμε με ένα καθεστώς του οποίου το πυρηνικό οπλοστάσιο αποτελεί απειλή για τις ΗΠΑ  και τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ.

Σε καιρούς που οι Αμερικάνοι πάσχουν από κόπωση εξωτερικής πολιτικής  και οι Ευρωπαίοι δεν έχουν διάθεση για τα δύσκολα δεν θα ήταν σωστό να αρχίσουμε μια σύγκρουση σε μια περιοχή όπου ο αμερικανικός στρατός ουδέποτε πολέμησε. Ακόμη και οι ψυχροπολεμιστες πρόεδροι όπως ο Αϊζενχάουερ και ο Λιντον Τζονσον, στάθηκαν όσο μπορούσαν πιο μακριά από τη Μόσχα όταν ανακατώθηκε στην Ουγγαρία και στην Τσεχοσλοβακία, το 1956 και το 1962, αντίστοιχα. Και όταν οι κομουνιστές τσακίσαν την "Πολωνική Αλληλεγγύη" το 1981--κάτι ανάλογο της Ουκρανίας--δεν ήταν άλλος παρά ο Ρόναλντ Ρίγκαν που έδειξε αυτοσυγκράτηση και επιφυλακτικότητα.

Γιατί, λοιπόν, ο Μπαρακ Ομπάμα και άλλοι δυτικοί ηγέτες ρισκάρουν να συγκρουστούν με τη Μόσχα ένα τέταρτο αιώνα μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου; Πού υπάρχουν αμερικάνικα εθνικά συμφέροντα; Και αν κρίνουμε από τις παλινωδίες του Ομπάμα στην κρίση της Συρίας, γιατί ο Πούτιν να πάρει στα σοβαρά τις απειλές του; Γιατί το Κρεμλίνο να μη πιστέψει ότι δεν πρόκειται παρά για μια μπλόφα, κάτι που έγινε με την ελπίδα ότι η προειδοποίηση από μόνη της αποτελεί ένα αποτελεσματικό μέσο αναχαίτισης δίχως σοβαρές προθέσεις να τιμηθεί.


* Ο Tom Switzer είναι εταίρος του Κέντρου Αμερικάνικων Μελετών του πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, εκδότης του πολιτικού περιοδικού "The Spectator" και τακτικός συνεργάτης του "American Conservative" της Ουάσιγκτον.http://www.tovima.gr

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Γνωρίζατε ότι το Εθνικό Ζώo της Ελλάδας είναι το δελφίνι;

ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΤΑ!